چرا برگ گیاه زرد می‌شود

زرد شدن برگ گیاهان، که به آن کلروز هم گفته می‌شود، دلایل مختلفی دارد. در اینجا به مهم‌ترین و رایج‌ترین این دلایل اشاره می‌کنم:

**1. کمبود مواد مغذی:**

* **کمبود نیتروژن (N):** این شایع‌ترین علت زرد شدن برگ‌هاست. برگ‌های پیرتر (پایینی) ابتدا زرد می‌شوند و این زردی به تدریج به سمت برگ‌های جوان‌تر پیش می‌رود.
* **کمبود آهن (Fe):** برگ‌های جوان‌تر ابتدا زرد می‌شوند، در حالی که رگبرگ‌ها سبز باقی می‌مانند (کلروز بین رگبرگی). این مشکل در خاک‌های قلیایی شایع‌تر است.
* **کمبود منیزیم (Mg):** برگ‌های پیرتر زرد می‌شوند، اما رگبرگ‌ها سبز باقی می‌مانند. ممکن است لکه‌های قهوه‌ای نیز روی برگ‌ها ظاهر شود.
* **کمبود پتاسیم (K):** لبه‌های برگ‌ها ابتدا زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند و می‌سوزند.
* **کمبود منگنز (Mn):** مشابه کمبود آهن، برگ‌های جوان‌تر زرد می‌شوند و رگبرگ‌ها سبز می‌مانند، اما ممکن است لکه‌های کوچک قهوه‌ای نیز ظاهر شود.

**2. آبیاری نامناسب:**

* **آبیاری بیش از حد:** باعث خفگی ریشه‌ها و جلوگیری از جذب مواد مغذی می‌شود. برگ‌ها ممکن است زرد و پژمرده شوند.
* **آبیاری کم:** باعث کم‌آبی و عدم توانایی گیاه در تولید کلروفیل (رنگدانه سبز) می‌شود.

**3. مشکلات خاک:**

* **زهکشی نامناسب:** باعث تجمع آب در اطراف ریشه‌ها و خفگی آن‌ها می‌شود.
* **pH نامناسب:** بیش از حد قلیایی یا اسیدی بودن خاک می‌تواند جذب مواد مغذی را مختل کند.
* **تراکم خاک:** مانع از رسیدن هوا و آب به ریشه‌ها می‌شود.

**4. نور نامناسب:**

* **نور کم:** باعث کاهش تولید کلروفیل و زرد شدن برگ‌ها می‌شود.
* **نور زیاد:** در برخی گیاهان، نور مستقیم و شدید خورشید می‌تواند باعث سوختگی و زرد شدن برگ‌ها شود.

**5. بیماری‌ها و آفات:**

* **بیماری‌های قارچی و باکتریایی:** برخی از این بیماری‌ها می‌توانند باعث زرد شدن و لکه‌دار شدن برگ‌ها شوند.
* **آفات مکنده:** مانند شته‌ها و کنه ها با تغذیه از شیره گیاهی، باعث ضعف و زرد شدن برگ‌ها می‌شوند.

**6. استرس:**

* **تغییرات ناگهانی دما:** مانند قرار گرفتن گیاه در معرض سرما یا گرمای شدید.
* **جابجایی:** جابجایی گیاه به گلدان یا مکان جدید می‌تواند باعث استرس و زرد شدن برگ‌ها شود.
* **آلودگی هوا:** آلودگی هوا می‌تواند به برگ‌ها آسیب برساند و باعث زرد شدن آن‌ها شود.

**7. پیری طبیعی:**

* برگ‌های پیرتر (پایینی) به طور طبیعی زرد می‌شوند و می‌ریزند. این یک فرایند طبیعی است و جای نگرانی ندارد.

**چگونه مشکل را تشخیص دهیم؟**

* **محل زرد شدن:** آیا برگ‌های پیرتر زرد می‌شوند یا برگ‌های جوان‌تر؟
* **الگوی زرد شدن:** آیا زردی یکنواخت است یا فقط رگبرگ‌ها سبز می‌مانند؟
* **علائم دیگر:** آیا لکه‌های قهوه‌ای، سوختگی لبه برگ‌ها یا حشرات روی گیاه وجود دارد؟
* **شرایط محیطی:** آیا گیاه به اندازه کافی نور دریافت می‌کند؟ آیا خاک زهکشی مناسبی دارد؟

**راه حل‌ها:**

* **آزمایش خاک:** برای تعیین کمبود مواد مغذی و pH نامناسب.
* **کوددهی:** استفاده از کودهای مناسب برای رفع کمبود مواد مغذی.
* **تنظیم آبیاری:** بررسی نیاز آبی گیاه و آبیاری منظم.
* **بهبود زهکشی:** اضافه کردن مواد آلی به خاک یا انتقال گیاه به گلدانی با زهکشی بهتر.
* **تامین نور مناسب:** انتقال گیاه به مکانی با نور کافی.
* **کنترل آفات و بیماری‌ها:** استفاده از سموم دفع آفات یا قارچ کش‌های مناسب.
* **تامین شرایط محیطی مناسب:** محافظت از گیاه در برابر تغییرات ناگهانی دما و آلودگی هوا.

با بررسی دقیق علائم و شرایط محیطی گیاه، می‌توانید علت زرد شدن برگ‌ها را تشخیص داده و راه حل مناسب را پیدا کنید.